Grafik Tasarım

Grafik Tasarım

‘deki gelişme’de
grafik tasarım sanatında modern anlamdaki çalışmalar Cumhuriyetin ilk
yıllarında başladı. Cumhuriyetin bu ilk yıllarında Avrupa’da eğitim alıp Türkiye’ye dönen
sanatçılardan biri olan İhap Hulusi Görey’in adını öne çıkarır. İha Hulusi Cumhuriyet dönemindeki
afiş çalışmaları ile ortaya çıktı ve pek çok kurumsal kurumun kurumsal kimlik çalışması
yapılmıştır denilebilir. Milli Piyango, Tekel gibi kişinin bunun yanında Ziraat Bankası, Türkiye
İş Bankası, Yapı Kredi Bankası, Türk Ticaret Bankası, Sümerbank, Emlak Bankası gibi birçok
bankanında grafik tasarım çalışmaları yaptı. Hulusi bu çalışmalarıyla aynı zamanda genç
Cumhuriyetin görsel çalışmalarının sürdürülmesinde büyük bir katkı sağlamış olacaktır.

 

Afiş sanatı Cumhuriyetin ilk yıllarında Türkiye’ye girmiştir ve İhap Hulusi bu alanda
Türkiye’deki öncü sanatçıdır. Cumhuriyetin ilk yıllarının kısıtlı teknolojik imkanlarına rağmen
Hulusi başarılı, yaratıcı ve dikkat çeken çalışmalar ortaya koymuştur
(http://ihaphulusigorey.gen.tr/biyografi.html) Cumhuriyet döneminin bu ilk yıllarındaki afişler
aynı zamanda bir ulus bilincinin oluşmasına da katkı vermiştir denilebilir. Yapılan birçok
uygulamanın halk tarafından öğrenilmesi, bilinmesi için Afiş sanatı kullanılmıştır.
İhap Hulusi dışında Cumhuriyet döneminde ve devamında Kenan Temizan, Münih Fehim,
Atıf Tuna, Kenan Ramiz Gökçe, Sait Maden, Mengü Ertel, Yurdaer Altıntaş, Bülent Erkmen,
Mesut Manioğlu ve birçok grafik tasarım sanatçısı bulunmaktadır.
Kenan Temizan yurtdışında eğitim görmüş ve yurtdışında kaldığı süre filmler için afiş
tasarlamıştır. Türkiye’ye döndükten sonra kitap kapağı, afiş gibi çalışmalarla çağdaş bir grafik
üslup ortaya koymuştur. Yurtdışında eğitim gören İhap Hulusi ve Kenan Temizan’ın eserlerinde
burada aldıkları eğitimin etkisi de görülür.
Türkiye’de grafik tasarım eğitimine ilk defa 1933 yılında Güzel Sanatlar Akademisinde
açılan afiş atölyesi ile başlanmıştır. Güzel sanatlar akademisine bir alternatif olarak 1957 yılında
İstanbul da Devlet Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksekokulu açılmıştır. Bu okulun amacı endüstriyel
sanatlar ve tasarım alanında öğrenim almış uzmanlar yetiştirmek olmuştur. Okulun kuruluşunda
birçok Alman öğretim üyesi de görev almıştır. Okulda Türkiye’deki ihtiyaçlar temelinde grafik, iç
50 mimari, tekstil, seramik ve dekoratif resim olmak üzere farklı alanlarda eğitim ve öğretim

90’lı yıllarda yabancı reklam şirketlerinin ülkeye girişinden sonra yerli ajans sahipleri
ajanslarını satarak butik tipli ajanslar kurmuş ve bu ajanslarda yabancı ortaklarından edindikleri
bilgi ve tecrübe sayesinde sektörde başarı elde etmişlerdir. Bilgisayarın
kullanımındaki yetkinliğin ilk yıllarına göre 90’lı yıllarda, daha üst düzeyde olduğu göze
çarpmaktadır. Amblem ve logolar, siyah-beyazın ve katı geometrik formların kısıtlayıcılığından
kurtulmuş; baskı teknolojilerindeki gelişime paralel olarak fotoğraf kullanımı artmış, fontlarda
çeşitlilik çoğalırken yazı blokları, beyaz alana daha çok önem atfedilerek kullanılmaya
başlanmıştır. İllüstrasyonların kullanımı azalsa dahi, sanatsal yetkinliğin belirleyiciliği devam
etmiştir.
Bu yılların ve günümüzün önde gelen grafik tasarımcıları arasında birçok ismi saymak
mümkündür. Bülent Erkmen, Sadık Karamustafa, Ayşegül İzer, Emrah Yücel, Savaş Çekiç, Necati
Abacı, Gürbüz Doğan Ekşioğlu, Namık Kemal Sarıkavak, Selahattin Ganiz, Sait Maden, Emre
Senan, Geray Gençer, Ethem Onur Bilgiç gibi isimler sayılabilir.
2000’li yıllara gelindiğinde teknolojik gelişmelerin çok hızlı seyrettiği görülmektedir.
Grafik tasarım alanındaki gelişmelerde bu teknolojik gelişmelerden etkilenmekte ve grafik tasarım,
teknolojiyle bütünleşmiş bir yapıya bürünmektedir. Bilgisayarın olmadığı dönemlerde elde yapılan
birçok iş artık bilgisayarda yapılır hale gelmiştir. Kullanılan grafik yazılımlar aracılığıyla grafik
tasarım ürünleri tamamen sayısal ortamda hazırlanır olmuştur. Sayısal ortamın getirdiği birçok
fayda bulunmaktadır, çalışmanın revize edilmesi gibi. Bu durumda süreci hızlandırmaktadır.
Cintiqlerin ve Grafik çizim tabletlerinin kullanılmaya başlanması ile birlikte özellikle illüstrasyon
alanında büyük kolaylıklar ve hız sağlanmıştır. Sanatçıların birçoğu çalışmasını doğrudan
bilgisayarda hazırlamaya başlamıştır.
Bu yıllarda eğitim alanında da önceki yıllara göre büyük gelişmeler olmuştur. Özellikle
Vakıf üniversitelerinin kurulması ile birlikte çok sayıda grafik tasarım ile ilgili bölüm açılmıştır.
Tasarım alanında eğitim veren kurum sayısı önceki yıllara göre artırmıştır fakat aynı şeyi bu
eğitimin kalitesi için söylemek mümkün değildir. Özellikle Vakıf üniversitelerinde grafik ve
benzeri bölümlere öğrenci alımında yapılan sınavların yeteri derecede yeteneği ölçmeye
dayanmaması sorunlar başında gelmektedir. Eğitimde özellikle bilgisayarın tamamen alana hakim
olması da buradaki etkenlerden birisi olarak görülebilir.

İlkçağlardan günümüze grafik sanatın gelişimine etki eden olaylar incelenmiştir. Bu gelişim sürecinde sadece
grafik tasarım değil aynı zamanda tipografinin gelişimi ve değişimi de ele alınmıştır. Teknolojinin
grafik tasarım üzerinde yarattığı etkilerin neler olduğu özellikle matbaanın icadından sonra sürecin
nasıl bir değişime uğradığı üzerinde durulmuştur. Sanayi devrimiyle ortaya çıkan ihtiyaçlar
doğrultusunda günümüzde de bildiğimiz anlamıyla modern grafik tasarım ürünleri ortaya çıkmıştır.
Grafik tasarım gelişim süreci içinde farklı sanat akımları ile etkileşim içine girmiştir. Bu akımların
grafik tasarım üzerinde etkileri görülmüştür. Grafik tasarımla birlikte paralel bir gelişim gösteren
modern sanat akımları grafik tasarımlarının eklenmesi de kopma mevcut.

İlham Veren Fikirler Üretiyoruz.
Yeni fikirler için profesyoneller ile çalışıyoruz.

X